استاد فرای، بنیانگذار ِ کرسی ی پژوهشهای ایران شناختی در دانشگاههای کلمبیا و هاروارد بود و کتابها و مقالات متعدد او درباره ی تاریخ ایران، اغلب به عنوان منابع علمی ی ایران شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ریچارد فرای چند بار به ایران سفر کرده بود و بر پایه ی وصیّت او، وعده ی دفن وی در اصفهان داده شده بود. در سال ۲۰۰۷ خانه‌ای تاریخی را در این شهر به او "تعارف!" کرده بودند. هر چند که او در سال ۲۰۱۱ در یادداشتی نوشت که دریافته است که مالکیت این خانه به او واگذار نشده و صرفا تا زمانی که زنده است می تواند در آن زندگی کند!
خانه ای که برای زندگی به "ریچارد فرای" تعارف شد!
ریچارد فرای در سال ۲۰۰۸ در گفتگویی با سی ان ان گفته بود:
"ایرانی‌ها مردم بسیار مهمان‌نوازی هستند و من آن‌ها را بسیار دوست دارم و فکر می‌کنم دلیلی وجود نداشته باشد که مانع دفن من در اصفهان دفن شود. اصفهان در مرکز ایران امروز مرکز فرهنگی ایران بوده و هرچیزی در این شهر بوی هنر و فرهنگ می‌دهد."
فرای بارها از علاقه‌اش به ایران سخن گفته بود و با بیان این‌که توجهی به اختلاف‌ها و چالش‌های موجود بین ایران و آمریکا ندارد، می گفت که تنها مسأله ی مهم، دیدگاه مردم دو کشور است.
* * *
سردبیر ایران شناخت، در هنگام خاموشی ی استاد فرای، نوشت:
جهان
ِ ایران شناسی، سوگوار ِ ایران شناسی بزرگ
"نصف
جهان" خوابگاه ابدی ی "فرای ِ ایران دوست"
o
o ریچارد نلسون
فرای، استاد ایران شناس و پژوهشگر نامدار آمریکایی، پنج‌شنبه
۷ فروردین ۱۳۹۳ /۲۷ مارس۲۰۱۴ در ۹۴ سالگی، چشم از جهان
فروبست و به جاوادنگان دوستدار و ارج شناس فرهنگ ایرانی، پیوست.
فرای، در ۱۰ ژانویه ۱۹۲۰ ميلادی، در خانواده سوئدی‌تبار در شهر
بیرمنگهام در ایالت آلاباما ، ايالات متحده آمريکا زاده شد
او در سال ۱۹۴۶ دکترای تاریخ خود را از دانشگاه
هاروارد دریافت کرد و تا هنگام بازنشستگی،
استاد همان دانشگاه بود.. امّّا
دانشگاههای دیگری در بیرون از آمریکا – و از جمله دانشگاه شیراز – او را همچون
استاد میهمان، پذیرفتند. او در دانشگاه شیراز، یک کانون ویژه ی پژوهشهای ایران
شناختی را بنیادگذاشت که بسیار تأثیرگذار و سودمند بود.
* * *
o
استاد
فرای، زنجیره ی زرّینی از پژوهشهای والای ایران شناختی ازخویش بر جای گذاشت که
تا ایران بر جاست، ارزشمند و آموزنده خواهدبود.
* * *
o
فهرست
برخی از پژوهشهای فرای:
o
تاریخ
ایران باستان
Amazon.com
Visit
Amazon.com's Richard Nelson Frye Page and shop for all Richard
Nelson Fryebooks and other Richard Nelson Frye related
products (DVD, CDs, ...
o
بخارا: دستاورد قرون وسطي
Bukhara the medieval achievement, 1996
Bukhara the medieval achievement, 1996
Amazon.com
Visit
Amazon.com's Richard Nelson Frye Page and shop for all Richard
Nelson Fryebooks and other Richard Nelson Frye related
products (DVD, CDs, ...
o
o
Internet Archive
Frye, Richard Nelson, 1983, The
History of Ancient Iran, Handbuch der Altertumswissenschaft III/7, München:
C.H. Beck'sche Verlag Buchhandlung, xvi + 411 pp ...
www.iran-heritage.org/interestgroups/frye.htm
و دهها
گفتار شیوا و آموزنده ی ایران شناختی در نشریّه های دانشگاهی و فرهنگی و شبکه ی
جهانی (اینترنت).
o
هرگاه فرای را یک آمریکایی ی ایرانی شده بنامیم،
وصفی اغراق آمیز نخواهد بود و دهخدای
.بزرگ نیز، این نکته را به خوبی دریافته بود که او را فرای ِ ایران دوست،نامید
o
فرای سفارش کرده است که کالبد او را در کرانه ی زاینده رود، به خاک
بسپارند.
o
یادش گرامی و راهش
پُررهرو باد!
o
* * *
o
نگارنده، این کامیابی و افتخار را یافت که در ده روز
برگزاری ی همایشی ایران شناختی
o
باعنوان از اوستا تا شاهنامه در دانشگاه سیدنی
( ۱۷تا ۲۶ بهمن۱۳۷۶
o
/۶ تا ۱۵ فوريه۱۹۹۸
o
با استاد، همنشینی و گفت و شنود داشته باشد و از خرمن دانش و فضل
او، خوش بچیند.
* * *
o
از جمله خاطره های روزهای دیدار و همنشینی با استاد فرای، یکی هم این است
o
که او همه روزه بی هیچ آداب و ترتیب و
تکلّفی، تنها با پیراهنی آستین کوتاه و شلواری
ساده در تالار سخنرانی ها حضور می یافت.
o امّا در
بامداد روزی که نوبت سخنرانی اش بود، با پیراهنی سفید و آستین بلند و پاپیون، برای
خوردن ناشتایی به تالار غذاخوری آمد.
o
نگاه
های حاضران، به او دوخته شد؛ ولی هیچ کس، چیزی نگفت (و شرط ادب نیز جز این
نبود.)
o
استاد که
شگفتی زدگی ی همگان را با زیرکی دریافت، رو به جمع کرد و گفت:
o
"هر روز
شابدُل عظیمی بودم؛ امروز شمرونی شدم!"
