CENTER FOR IRANIAN STUDIES - کانون پژوهشهای ايران شناختی

يادداشت ويراستار


دوشنبه ٢٢ امرداد ١٣٨٦

در درآمد ِ ٣: ٣٦، بخش ٨، گزارش ِ بازديد ِ يك زوج ِ جهانگرد ِ ايراني از سنگ نوشته ي خشيارشا در كرانه ي درياچه ي وان در تركيّه را بازْنشردادم. مي دانستم كه كِنت، ايران شناس ِ نامدار و ويژه كار در شناخت ِ سنگْ نوشته هاي برجامانده از روزگار ِ هخامنشيان، متن ِ اين يادمان كهن را نيز در كتاب ارجمند ِ مشهور ِ خود آورده است. امّا كتاب را در اين جا در دسترس ندارم و چُنين انگاشتم كه وي از جاي ِ اين سنگْ نوشته، سخني نگفته باشد و از اين رو، نشر ِ گزارش ِ يادكرده را به منظور ِ روشنگري درباره ي اين درونْ مايه ي فرهنگي و باستانْ شناختي، بايسته دانستم.

دوست ِ دانشمند و نكته سنج من آقاي دكتر پرويز رجبي با رويكردي باريك بينانه به آن گزارش و پيشينه ي شناخت ِ سنكْ نوشته ي گفته شده، يادداشتي را به منزله ي پي نوشتي انتقادي بر درآمد ِ ٣: ٣٦، بخش ٨ اين تارنما، در تارنماي خود به نام ِ روزنوشت ها نشرداده و رونوشتي از آن را با مهر به اين دفتر فرستاده اند كه با سپاسگزاري از ايشان و به خواست ِ رفع ِ شُبهه، در پي مي آورم.

اين دقت و نكته سنجي ي استاد رجبي، براي شخص من نيز درس ِ عبرتي ديگرست كه بر پايه ي انگاشت و پنداشت، چيزي نگويم و ننويسم و هيچ گزارش و گفتاري را تا هنگامي كه سند و پشتوانه ي با اعتبار و پذيرفتني به همراه نداشته باشد، نشرندهم.

ناتنی ها (٩)
صخرۀ گمشده


چند روز است که خبر پیداشدن سنگ نبشتۀ خشیارشا در سینۀ صخره ای استوار در کنار دریاچۀ وان آشفته ام کرده است. درست چهل و یک سال پیش (١٩٦٦) استادم والتر هینتس این سنگ نبشته را برایمان تدریس کرد. حالا چگونه این سنگ نبشته را یافته اند و خبرش را باشتاب به ایران رسانده اند، برایم به صورت یک معمّا درآمده است.
چرا ما چیزی را که خودمان برای نخستین بار می بینیم، می پنداریم که کاشفیم؟
به یاد کشف بزرگ مرحوم کریستف کلمب افتادم که بَرّ ِ جدید را، که میلیون ها سال بود وجود داشت، کشف کرد!
بهار امسال که به قشم رفته بودم، می خواستم گزارشی جنجالی از کشف قشم بدهم، اما ترسیدم، پسرم که همراهم بود و هر چند روز یک بار به سفر می رود، راه کشف کردن را یاد بگیرد و هر روز با کشف جدیدی خبرنگاران را سرازیر کند به خانۀ ما!
کاش ما اقلا از مرحوم کِنت خجالت می کشیدیم.
دریغ که هر روز ناتنی های ما بیشتر می شوند...


با فروتنی
پرویز رجبی