Thursday, October 09, 2008
تازههايي درباره ي ِمهر و مهرگان: پيوست ِ ششم بر درآمد ِ ٤: ١٧، زيرْبخش ِ ١
يادداشت ويراستار
جمعه نوزدهم مهرماه ١٣٨٧ خورشيدي
(١٠اكتبر ٢٠٠٨)
در پي ِ نشر ِ شادباشْنامهي ِ ويژهي ِ مهرگان و پيوستهاي پنجْگانهي ِ آن، امروز نيز تازههايي در همين زمينه بدين دفتر رسيدهاست كه در اين پيوست تازه، بدانها ميپردازم.
نخست به تارنماي بنياد ميراث پاسارگاد بازبُردميدهم كه مجموعهاي از گفتارها و سرودهاي مهرگاني در آن نشريافتهاست ↓
در پي ِ نشر ِ شادباشْنامهي ِ ويژهي ِ مهرگان و پيوستهاي پنجْگانهي ِ آن، امروز نيز تازههايي در همين زمينه بدين دفتر رسيدهاست كه در اين پيوست تازه، بدانها ميپردازم.
نخست به تارنماي بنياد ميراث پاسارگاد بازبُردميدهم كه مجموعهاي از گفتارها و سرودهاي مهرگاني در آن نشريافتهاست ↓
از ميان ِ دادههاي اين مجموعه، چكامهي ِ مهرگانيي ِ سرودهي ِ بانو توران شهرياري را نمونه وار در اين جا بازْنشرمي دهم ↓
مهر و مهرگان
مهر و مهرگان
توران شهرياری
مژده اي دوستان مهرگان است / مهر با هر كسی مهربان است
مهر روز و ماه فرخ مهر / جشن فرخندهي مهرگان است
گرمي و پاكي و شادي از اوست / فرّ و شيدش كران تا كران است
در دل گرم هر ذره از مهر / يك جهان شور هستي نهان است
نور بخشد به گيتي و مينو / شوربخشِ زمين و زمان است
مايه زندگاني و هستي / اين جهان چون تن و او روان است
ايزد مهر دردين زرتشت / فرّ و فرمندي جاودان است
« مهريشت » دلاويز و زيبا / شرح بخشی از اين داستان است
مهرٍ فرمند را ميستاييم / چون دلِ گرمِ عالم در آن است
زايشِ « مشيه » و « مشيانه » / در همين روز با فرّ و شان است
جشن پايان محصول و برداشت / فر و شادی ز چهرش عيان است
صد بهاران در آن می توان ديد / گرچه آغاز فصل خزان است
سال عمرش نيايد به گفتار / زودتر از زمان كيان است
كاوه را او توان داد و نيرو / حامي پرچم كاويان است
شد فريدون به ضحاک پيروز / چون كه او شاه مهر آرمان است
عشق و مهرند همزاد ديرين / مهر با عاشقان هم زبان ست
دشمن رشک و كين و تباهي / دوستي را بهين پشتبان است
داور مردمان در پس از مرگ / نيک كردار از آن در امان است
راه و رسم وفاداری از اوست / بيوفايي به جانش گران است
اين نگهدار پيمان نمادش / حلقه مهر خورشيد سان است
بهر هر همسري حلقه ي مهر / برتر از گوهر شايگان است
زين سبب حلقه مهرورزي / زيبِ دستِ همه همسران است
تا دو همسر به هم مهر ورزند / در گسستن شكست و زيان است
مهر از آغاز بنياد هستي / پيکِ دلها و پيوند جان است
مهر ورزيدن و شاد بودن / خوی ديرين ايرانيان است
آفرين خدا باد بر مهر / مهر آيينِ پير مغان است
هفت گام است در مكتب مهر / كز تعاليم مهري نشان است
برترين حد پالايش روح / قبلهگاه همه عارفان است
مهر، اي نوربخش مسيحا / شور جانت در اين كاروان است
دين عيسا ز تو مايه بگرفت / از فروغ تو پرتو فشان است
آن همه سنت و رسم و آيين / از تو در تار و پودش نهان است
مايههاي تو جانمايهاش شد / جذبه و شور و حالش از آن است
خفته رازی به مهرابههايت / كز بيانش سخن ناتوان است
چون و چندش نگنجد به گفتار / زان كه برتر ز شرح و بيان است
نور و نيرو و شيدايي و شور / عشق و عرفان و تاب و توان است
حافظ و مولوي راه پويش / آن دو را سر بر اين آستان است
سهروردی چو منصور حلاج / لاله سرخ اين بوستان است
آنچه از مهرگان می توان گفت / جشن بشكوهی از باستان است
عارفان مهر را ميستايند / چون نمودار جان جهان است
* * *
دوم اين كه خبري كوتاه، امّا منفي و آه ازنهادْبرآور هم در زمينهي ِ مهرگان از ميهن ِ مهر رسيد:
مهرگان را به تخت ِ جمشيد راهندادند!
سهشنبه شب ١٦ مهرماه، مأموران ِ انتظامي در برخوردي شديد با گروهي از همْميهنان كه ميخواستند جشن ِ ملّي و باستانيي مهرگان را در خانهي ِ نياكان خود، تخت ِ جمشيد برگزارند، مانع ِ ورود ِ آنان به كاخ شدند و شور و شادمانيي ِ آنان را به اندوه و نوميدي تبديلكردند! دريغا و دردا!
خاستگاه: رايانْپيامي از همْميهني با نام ِ مستعار ِ آرش كمانگير