Sunday, March 18, 2007
2: 292. جُنگ ِ نوروزي: "نَفَس ِ باد ِ صَبا مُشكْ فَشان خواهدشد! ..."
!هر روزتان نوروز! نوروزتان پیروز
برای شنیدن آهنگهای نوروزی و تصویرهای زییائی از ایران اینجا را بفشاريد.
يادداشت ويراستار
"ز كوي يار مي آيد نسيم ِ باد ِ نوروزي
ازين باد ار مدد خواهي، چراغ ِ دل برافروزي
چو گل گر خُرده اي داري، خدا را صرف ِ عِشرت كن
كه قارون را غلط ها داد سوداي ِ زراندوزي
سخن در پرده مي گويم چو گل از غنچه بيرون آي
كه بيش از پنج روزي نيست حُكم ِ مير ِ نوروزي
ميي دارم چو جان صافيّ و صوفي مي كند عيبش
خدايا هيچ عاقل را مبادا بخت ِ بد روزي
طريق ِ كامْ بخشي چيست؟ ترك ِ كام ِ خود كردن
كلاه ِ سَروَري آن است كز اين ترك بردوزي
ندانم نوحه ي قُمري به طرْف ِ جويبار از چيست
مگر او نيز همچون من، غمي دارد شبانروزي
جداشد يار ِ شيرينت، كنون تنها نشين اي شمع
كه حُكم ِ آسمان اين است اگر سازي و گر سوزي
به بُستان شو كه از بلبل، رموز ِ عشق گيري ياد
به مجلس آي كز حافظ غزل گفتن بياموزي."
نوروز، كهنْ بُنيادترين، بزرگترين، نهادينه ترين، شورانگيزترين و ارجمندترين جشنْ آيين ِ ايراني در راه ِ فرخنده اش به نزديك ِ خانه هاي پذيراي همه ي ايرانيان و ايراني تباران و ايراني فرهنگان: اقغانان و تاجيكان و ديگران و به آستانه ي كاشانه هاي ِ شُسته و رُفته و آراسته با سبزه و گل و همه ي نمادهاي زندگي و پويايي و شادي رسيده است و بانگ ِ خوشْ آهنگ ِ گامهايش همچون سمفوني ي بهاران ِ خجسته در گوش ِ دوستداران ِ نوزايي و نو گرداني ي جان و جهان و زندگي پيچيده و همه را سرمست از شور و شوق و شيفتگي، چشم به راه ِ دم ِ رُخ نمايي ي خويش نشانده است.
ويراستار ِ تارنماي ايرانْ شناخت، اين جشنْ آيين ِ شكوهمند ِ ايراني و جهاني را به همه ي هم ميهنان در ميهن و در غربتگاه هاي كران تا كران ِ جهان و همه ي دوستداران ارزشهاي والاي فرهنگ ِ ايراني، به گرمي و با مهري بي دريغ، شادباش مي گويد و سالي سرشار از زندگي و پويايي و كوشايي و به دور از جنگ و جنون و آتش و خون براي مردم ايران و همه ي نوع بشر آرزومي كند. چُنين باد!
*
در اين جُنگ ِ نوروزي كه به شاباش ِ نوروز ِ بزرگ به خوانندگان ِ گرامي ي اين تارنما (سخن گوي كانون پژوهش هاي ايران شناختي در استراليا) نشرمي يابد، طيفي از ديدني ها (تصويرهايي از بهاران ِ شكوفاي ايران)خواندني ها (گفتارهاي درباره ي پيشينه و ساختار و ارج فرهنگي ي نوروز) و شنيدني ها (گفتار و ترانه) فراهم آمده و همچون دسته گلي به گراميان ِ رويْ آور بدين رسانه، پيشكش مي شود.
جا دارد كه از دوست ِ فرهيخته ي مهربان و نازنينم گيتي بانو مهدوي كه من ِ نااهل ِ فنّ را در كارهاي فنّي ي تدارك ِ پيوندهاي اين درآمد ياري كرد و نيز چند غزل ِ زيباي كهن را در افزوده اي (كه در پايان اين جُنگ خواهد آمد) به خوانندگان اين تارنما ارمغان داد، بيشترين سپاس را بگزارم و برايش كاميابي ي هرچه افزون تر در كار هاي دانشي و پژوهشي و فرهنگي آرزوكنم. همچنين از دوست فرهيخته ام مجيد روشنگر سپاسگزارم كه نشاني هاي پيوند برای شنیدن آهنگهای نوروزی و تصویرهای زییائی از ایران و جدول ِ نمايشگر ِ زمان ِ تحویل ِ سال ِ١٣٨٦ در شهرهای مختلف جهان را از "اون وَر ِ آب" (لُس آنجلس) برايم فرستاد
ترانه ي زيبا و پويا و شورانگيز ِ والس ِ نوروزي به زبان فارسي و گويش گيلكي را با نغمه سرايي ي خُنياگر نامدار ميهنمان احمد آشورپور (هزاردستان گيلان)، در اینجا بشنوید
گفتار پژوهشي ي استاد ِ زنده ياد، يحيي ذكاء با عنوان ِ نوروز در تقويم و تاريخ را در اين جا بخوانيد:
http://www.aariaboom.com/content/view/814/2/
برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی نوروز - پژوهشکدهی مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی
گفتاري از پيرايه يغمايي با عنوان ِ آيينهاي نوروزي در تهران قديم را در اين جا بخوانيد:
http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=8776
اين هم شعر زيباي بهار ِ من، سروده ي ِ دوست ارجمندم رضا مقصدي، شاعر ِتغزلي ي تواناي معاصر و شهربند ِ آلمان به گفتاوَرْد از اخبار ِ روز:
بهار ِ من
ببار!
سلام ِ صبح ِ علفزار را
به شاخه ی من.
هلا...!
دل ِ عاشق!
به کهکشان ِ درخت
مدار ِ هلهله ی سبز را تماشا کن!
و از میان ِ هیاهوی جشنواره ی برگ
مرا به سرخی ی گیلاس های تازه، ببر!
به عطر ِ عاطفه ی سیب
مرا به آبی ی رخسار ِ یک ترانه، ببر!
زمین ِ فروردین!
زلال ِ گمشده ی عشق
برگ و بار ِ من است.
و هر غزل
که به گیسوی خاک بنشیند
همان
بهار ِ من است.
و سرانجام، سهم كوچك ِ نگارنده ي اين يادداشت، گفتاري با عنوان ِ نوروز، جشن ِ نوگرداني ي جهان و زندگي و آيين ِ نمادين ِ رستاخير را در اینجا بشنوید و در اینجا بخوانید
* * *
افزوده اي ارمغان ِ گيتي مهدوي:
غزل "عید بر عاشقان مبارک باد" سرودۀ مولوی و غزل"عید آمد و آن ماه دل افروز نیامد" سرودۀ خواجوی کرمانی را در اینجا بسنوید
اجرا: گیتی مهدوی
غزل "عید بر عاشقان مبارک باد" را در اینجا بخوانید
وغزل"عید آمد و آن ماه دل افروز نیامد" را در اینجا بخوانید