Sunday, June 11, 2006
372. گزارشي دريغ انگيز از تباهي ي ِ يك يادمان ِ بزرگ ِ فرهنگي در اصفهان
يادداشت ويراستار
با دريغ بسيار بايد گفت كه گويي در سال هاي اخير، در ميهن ِ ما مسابقه اي براي تباه كردن ِ ميراث فرهنگي و تاريخي، جريان دارد و اين فاجعه پيوسته گسترش مي يابد و بُعدهاي تازه اي پيدامي كند. يك روز سخن از سدّ ِ سيوند و فروبردن ِ بخش بزرگي از كهن ترين يادمان هاي پيش تاريخي، تاريخي، فرهنگي و هنري ي ِ ايرانيان در تنگه ي ِ بُلاغي و دشت ِ پاسارگاد به زير ِ آب، به ميان مي آيد. روز ديگر خبر از ويران گرداني ي ِ بند ِ كهن ِ رامهرمز مي رسد. زماني ديگر، گزارشهاي دست يازي ي ِ چپاولگران به ميراث بسيار كهن و ارزنده ي فرهنگي در شهر ِ سوخته ي سيستان و جيرفت نشرمي يابد و به همين گونه در گوشه و كنار ِ ميهن و در هر شهر و روستاي آن، تباهكاري ادامه دارد و كسي هم پيشگير يا بازدارنده ي آن و پاسخ گوي ِ آنچه مي گذرد، نيست! تنها اين دستبُرد زنندگان و قاچاق فروشان ِ گُمنام و رويْ نهان كرده نيستند كه بدين تباهكاري دست آلوده اند؛ بسياري از كار به دستان ِ نام و نشان و عنوان دار در شهرداريها و نهادهاي دولتي و رسمي نيز در اين مسابقه درگيرند!
اكنون نيز خبر ِ هول انگيز ِ آسيب رساني به دل ِ تپنده ي ِ اين نصف ِ جهان، يعني چهارباغ ِ عبّاسي و پُل ِ چهارباغ (/ سي و سه پُل/ پُل ِ الله وِردي خان) مي رسد. اين خبر -- كه زمزمه اش از مدّدتها پيش به گوش مي رسيد و خواب و آرام را بر دوستداران ِ راستين ِ فرهنگ ِ ايران حرام كرده بود -- اكنون گزارش ِ روز شده و بيش از پيش، دل آزار و هراس انگيز گرديده است.
نمايي از پياده رو ِ زيبا و دلْ انگيز ِ مياني ي ِ چهارباغ ِ عبّاسي
امروز، امّا اين "دست ِ پري رو" نيست كه "به گل مي رسد"؛ بلكه "دست ِ تطاول" است كه همه ي ِ"گلگشت ِ چهارباغ و پُل ِ بي همتاي ِ آن، اين يادمان هاي ِ هنري و فرهنگي و زيستْ محيطي را كه مردم ِ اين شهر، چندين سده همچون مردمك ِ چشم ِ خويش پاس داشته اند، يكجا به تباهي و ويراني تهديد مي كند! به راستي "دريغ است ايران كه ويران شود!"
دستاويز ِ طرحي كه اين گزارش، حكايت از آغاز ِ مرحله هاي ِ اجرايي ي ِ آن دارد، احداث ِ راه آهن ِ شهري است كه چهارباغ ِ عبّاسي را گذرگاه ِ خطّ ِ شمالي -جنوبي ي ِ آن تعيين و تصويب كرده اند و با آن كه مسير ِ خيابان ِ باغ ِ درياچه و يا خيابان ِ شمس آبادي، با اندك فاصله اي در خاور و باختر ِ چهارباغ، بدون برخورد به هيچ اثر ِ تاريخي، به خوبي مي تواند جايگزينِ چهارباغ گردد، به بهانه ي ِ اندك خميدگي در مسير و كاسته شدن از شتاب ِ قطار، حاضر به چشم پوشي از تباه گرداني ي ِ چهارباغ نشده اند و آگاهي هاي رسيده، حكايت از آغاز ِ بريدنِ درختان كهن و سايه افكن ِ اين خيابان و گردشگاه ِ يادماني ي ِ اصفهان دارد كه دل ِ هركس را -- حتّا از راه ِ دور-- به درد مي آورد!
نقشه ي ِ راه آهن ِ شهري ي ِ اصفهان
خطّ ِ بنفش در ميان ِ نقشه، آينده ي ِ چهارباغ را نشان مي دهد
به راستي چه گونه مي شود باوركرد كه كساني خود را ايراني بدانند و به بهانه ي ِ نو سازي و امروزين كردن ِ سامان ِ رفت و آمد ِ شهري، چُنين بي پروا دست ِ تطاول به ميراث ِ فرهنگي ي ِ شهري بگشايند كه بزرگان ِ جهان در برابر ِ عظمتش سر خم كرده اند و ايران شناسان نامداري همچون آرثر آپهام پوپ و ريچارد نلسون فراي، آن را به منزله ي ِ آرامگاه ِ ابدي ي ِ خويش برگزيده اند؟! شهري كه از يغماي ِ مغولان و تيموريان و شورش و تازش ِ ويرانگر ِ قبيله مردان ِ واپس مانده ي افغان و شاهزاده ي ِ تباهكار ِ قاجار و بمب ها و موشك هاي آن خودكامه ي ِ بيمار ِ قدرت ِ عراقي، نيمه جاني به در برده، اكنون در معرض ِ تباهي به دست ِ "خودي" (؟!) قرارگرفته است!
در هنگامه ي جنگ ِ خونين و ويرانگرانه و جنايتكارانه ي حاكمان ِ عراق با ايران، روزي يك موشك ِ دشمن به جايي در نزديكي ي ميدان ِ نقش ِ جهان برخورد و آسيب هايي به پاره اي از ساختمانها وارد آورد. نگارنده ي ِ اين يادداشت و شماري از يارانش، شبانگاه همان روز، پيامي دادخواهانه خطاب به فدريكو مايور، دبير كلّ ِ آن زمان ِ يونسكو نوشتند كه تلگرافخانه از پذيرفتن ِ آن خودداري كرد و ناگزير آن را به وسيله ي يك مسافر به پاريس فرستادند. امّا امروز به چه كسي بايد روي آورد و از او دادخواست؟!
* * *
پايگاه ِ آگاهي رساني ي ِ ايران پاد در تارنماي ِ خود، گزارشي گسترده از تهديد شدن ِ ميراث ِ عظيم ِ فرهنگي ي ِ اصفهان را با عنوان ِ:
اعتراض گسترده ي ِ سازمان های غیر دولتی ي ِ اصفهان به گذر ِ مترو از محور ِ تاریخی ي ِ چهارباغ ِعباسی
نشرداده است كه متن آن را مي توانيد در نشاني ي ِ زير بخوانيد و پيش از آن كه كار از كار بگذرد و آيندگان، ياد ِ چهارباغ را تنها در كتابها بجويند و با دريغ و حسرت از آن سخن بگويند، در هر جايي از جهان كه هستيد، به هر وسيله اي كه مي يابيد و مي توانيد بانگ دادخواهي ي ِ خويش را عليه اين بيداد و فرهنگْ ستيزي بلندكنيد.
www.iranpad.persianblog.com